Trở thành một dịch giả văn học chuyên nghiệp là mong muốn hầu hết của các nhà dịch giả, đặc biệt trước thực trạng tình hình dịch thuật văn học tại Việt Nam vốn đang có nhiều báo động như hiện nay.
Chất lượng dịch thuật văn học luôn là vấn đề khách hàng quan tâm hàng đầu. Vậy làm thế nào để đội ngũ dịch giả có thể thực hiện dịch thuật văn học chuyên nghiệp nhất mà vẫn đảm bảo được chất lượng bản dịch? Tham khảo ý kiến của chị Minh Phương, chuyên gia dịch thuật lâu năm tại Dịch thuật Á Châu chia sẻ những lời khuyên hữu ích cho một dịch giả văn học:
Một trong số những lời khuyên thì theo chị Phương đó là các bạn dịch giả cần rèn luyện các kỹ năng:
1. Đọc tài liệu dịch thuật một cách cẩn thận
Thứ nhất, trước khi bắt tay dịch một tác phẩm văn học nào đó thì bạn cần phải đọc tác phẩm đó, đọc càng kỹ càng tốt. Bạn không thể trở thành dịch giả văn học tốt nếu như bạn không phải là người thích đọc sách văn học. Đọc tài liệu dịch thuật là không chỉ là việc đọc kỹ nguyên văn mà còn cần nắm được ý nghĩa và tinh thần của nó.
Do vậy, nên luyện tập thói quen đọc sách hàng ngày để có thể trau dồi vốn từ cũng như khả năng diễn đạt của mình. Tìm đọc các loại sách, báo, tạp chí, thơ, kịch, báo chí, truyện tranh…hay bất cứ thứ gì bạn thích đọc đều là những sự lựa chọn tốt nhất.
2. Nghiên cứu tác phẩm dịch thuật
Nên thực hiện việc nghiên cứu các tác phẩm văn học, tạp chí xuất bản để có cái nhìn tổng quan về xu hướng văn học ở các nước khác nhau, đặc biệt bạn nên nghiên cứu kỹ các tác phẩm mà bạn muốn dịch chúng. Cập nhật các xu hướng, các đề tài đang hot để có cái nhìn xuyên suốt…
3. Tham gia vào các cộng đồng chia sẻ về dịch thuật
Việc tham gia vào các cộng đồng chia sẻ kinh nghiệm về dịch thuật là một trong những việc nên làm để nâng cao khả năng dịch thuật văn học của bạn. Thay vì tự mày mò nghiên cứu thì bạn nên tham gia vào các group này có thể tăng thêm cơ hội gặp gỡ, thảo luận, trao đổi về công việc. Việc tham gia vào các group giúp bạn luôn đảm bảo được tinh thần và tránh những điều xấu nhất có thể xảy ra: cô lập, trầm cảm…như vậy hiệu quả mang lại cho công việc cũng sẽ không cao.
4- Học thêm các khóa đào tạo kỹ năng dịch thuật văn học
Điều này không có nghĩa bắt buộc là bạn phải có bằng cấp mới được tham gia công việc dịch thuật. Tuy nhiên nếu có đủ thời gian và khả năng, tôi khuyên bạ vẫn nên tham gia một khóa đào tạo tại trường Đại học hoặc các cơ sở, tổ chức đào tạo bài bản về dịch thuật. Đó cũng chính là cơ hội giúp bạn tiếp cận được nhiều dịch giả nổi tiếng, tiếp thu các kiến thức và cập nhật được nhiều các xu hướng dịch thuật tiên tiến trên thế giới và kỹ năng dịch thuật bài bản nhất. Bên cạnh đó cơ hội nghề nghiệp cũng vì thế mà tăng lên.
5. Mở rộng kết nối trên mạng xã hội
Mạng xã hội gần như đã trở thành phương tiện giao tiếp của giới trẻ hiện nay bởi những nguồn thông tin nó đem lại là vô cùng lớn. Việc mở rộng kết nối trên mạng xã hội là không cần thiết nhưng chắc chắn thông tin nó đem đến cho bạn, hỗ trợ bạn trong công việc cũng rất nhiều.
Từ đó dễ dàng trong việc cập nhật thông tin về văn học, dịch thuật, xu hướng của giới trẻ qua các kênh Facebook, Twitter, Linkedin…, đây cũng là nơi giúp bạn có sự gắn kết với đồng nghiệp trong công việc, cơ hội tìm kiếm công việc, dự án dễ dàng hơn.
6. Cần có một người cố vấn
Có một người cố vấn là rất tốt bởi người cố vấn thường là những người có nhiều kinh nghiệm, định hướng đúng đắn nghiệm về dịch thuật văn học. Người dịch thuật là là những người du hành trong những cuộc hành trình mới, đặc biệt đối với những người mới vào nghề sẽ không thể tránh khỏi việc họ xác định sai văn phong diễn đạt của một tác phẩm dịch mới, những tác phẩm phù hợp với nền văn hóa khác văn hóa của Việt Nam. Do vậy, tốt hơn hết nên có một người cố vấn dẫn dắt giúp họ xác định hướng đi đúng đắn khi dịch tác phẩm văn học đó.
Trên đây là một số lời khuyên hữu ích cho những ai đã và đang công tác trong lĩnh vực dịch thuật văn học và các bạn mong muốn trở thành dịch giả văn học. Chúc các bạn luôn thành công với đam mê của mình!